Skip to content Skip to footer

Od 21 listopada 2009 r. do 31 stycznia 2010 r. w Muzeum w Żarnowcu czynna była wystawa Cmentarz Łyczakowski w fotografii Tomasza Nachtmana, otwarcie uświetniło spotkanie z autorem oraz prelekcja filmu o lwowskim panteonie. Ekspozycja prezentowała zdjęcia miłośnika Lwowa i Kresów, a zarazem podróżnika oraz albumy i książki poświęcone nekropolii ze zbiorów Muzeum.

wystawa zdjęcia cmentarz

Tomasz Nachtman – urodzony w Przemyślu, absolwent poznańskiej Akademii Sztuk Plastycznych na kierunku fotografia, obecnie mieszka w Niechobrzu koło Rzeszowa. Swój dorobek prezentował na wystawach we Francji, USA i na Węgrzech. Przez 10 lat był nauczycielem fotografii w Liceum Sztuk Plastycznych w Rzeszowie. Własną pasję realizuje od wielu lat, preferując zdjęcia czarno-białe. Interesuje się związkami kulturalnymi Polski ze Wschodem, jest miłośnikiem Lwowa i Kresów. Aktualnie współpracuje z rzeszowskimi biurami turystycznymi w charakterze pilota-przewodnika. Na Ukrainę jeździ od kilu lat, w celach turystycznych i naukowych, samotnie bądź z wycieczką, poznając wiele zakątków tego kraju. Zwiedził i poznał Lwów oraz Kresy. Na wiosnę ukaże się jego album fotograficzny o Lwowie.

Cmentarz Łyczakowski we Lwowie założony został w 1786 r. na oddalonym od centrum miasta Łyczakowie jako cmentarz zmarłych na dżumę. W ówczesnej Galicji największa i najpiękniejsza nekropolia, a obecnie jedna z najstarszych w Europie. Obecny wygląd cmentarz otrzymał w 1855, a jego projektantami byli Konrad Bauer oraz Tytus Tchórzewski. Nekropolia zajmuje ponad 40 ha i podzielona jest na 80 pól grobowych. Zachowało się na niej tysiące nagrobków i wiele kaplic o wysokiej wartości artystycznej autorstwa m.in. Hartmana Witwera, Parysa Filippiego, Abla Periera, Cypriana Godebskiego. Znajdują się tam groby weteranów powstania kościuszkowskiego (Wincentego Szeptyckiego – generała z 1831 r., oficera wojsk napoleońskich oraz gen. Benedykta Kołyszki), powstania listopadowego (ze słynnym obrońcą reduty na warszawskiej Woli Julianem Ordonem) oraz uczestników powstania styczniowego (Bronisław Szwarce – członek Rządu Narodowego, chorąży Szymon Wizunas Szydłowski, wybitny zoolog Benedykt Dybowski). Na cmentarzu pochowanych jest też wielu wybitnych polskich uczonych, myślicieli oraz pisarzy i poetów jak: Karol Szajnocha (pisarz, historyk, patriota i działacz niepodległościowy), Piotr Chmielowski (historyk literatury, profesor Uniwersytetu Lwowskiego), Władysław Bełza (wieloletni zasłużony pracownik Ossolineum, współzałożyciel Macierzy Polskiej, autor Katechizmu Polskiego Dziecka), Seweryn Goszczyński (twórca powieści poetyckiej Zamek kaniowski i powieści gotyckiej Król zamczyska). W Panteonie Wielkich Lwowian znajduje się grób autorki Roty Marii Konopnickiej, której pogrzeb stał się wielką manifestacją patriotyczną, udział w nim wzięło ok. 50 000 osób. Popiersie nagrobne Konopnickiej wykonała Luna Amelia Drexlerówna, zniszczone podczas II wojny światowej, zostało odtworzone w 1950 r. na postawie fotografii (jednak rekonstrukcja nie osiągnęła mistrzostwa oryginału). Na cokole wyryto fragment wiersza poetki pt. W zaduszny dzień:

(…) Proście wy Boga o takie mogiły,
Które łez nie chcą, ni skarg, ni żałości,
Lecz dają sercom moc czynu, zdrój siły,
Na dzień przyszłości (…)

Fotografie autora

Zdjęcia z otwarcia wystawy

Skip to content