Wystawa ukazuje europejskie podróże Marii Konopnickiej odbyte na przełomie XIX i XX wieku. Według najnowszych badań prowadzonych od dekady przez pracowników Muzeum w Żarnowcu, w latach 1882-1910 pisarka odwiedziła ponad sto znanych miast i kurortów Europy oraz wiele mniejszych miejscowości, które tworzą imponującą mapę podróży po Starym Kontynencie (przebywała m.in. we Włoszech, Austrii, Niemczech, Francji, Szwajcarii i Czechach).
Pierwszą wyprawę zagraniczną poetka odbyła w 1882 r. do Austrii i Włoch. Swoje wspomnienia publikowała na łamach „Kłosów” i „Tygodnika Powszechnego” w latach 1882-1883, a całość ukazała się w książce Wrażenia z podróży (1884). Ostatnią podróż Konopnicka odbyła do Nicei; na ścianie domu, gdzie mieszkała do kwietnia 1910 r., znajduje się kamienna tablica upamiętniająca jej pobyt.
W czasie wojaży pisarka miała możliwość poznania nowych kultur, ciekawych miejsc i ludzi oraz doświadczała kontaktu z przyrodą i sztuką. Najważniejsze dla niej podczas podróży było obcowanie z zabytkami architektury, mieszkańcami i ich zwyczajami oraz wydarzeniami kulturalnymi, które poszerzały jej wiedzę i stały się inspiracją do napisania utworów. Wśród dzieł poetyckich Konopnickiej o tematyce podróżniczej znajdują się tomiki inspirowane znanymi zabytkami kultury europejskiej, m.in. Italia (1901) oraz Drobiazgi z podróżnej teki (1903). Opisy odwiedzonych miejsc zawarła również w utworach prozatorskich, które ujawniły indywidualny kunszt jej narracji i kompozycji: Ludzie i rzeczy (1897), Na normandzkim brzegu (1904) oraz Polskie ziemie. Krajobraz (1907).
W 2013 r. z dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego utworzono w Muzeum w Żarnowcu stałą ekspozycję Maria Konopnicka ‒ poetka, podróżniczka, Europejka. Kolejnym etapem w zakresie uzupełniania luki w mało znanej biografii podróżniczej poetki jest wystawa Podróże z Konopnicką. Zaprezentowano na niej fragmenty listów pisarki z różnych miast, w których dzieli się swoimi wrażeniami, opisuje ciekawe wydarzenia, ukazuje piękno zabytkowych budowli, sztuki, przyrody i krajobrazu. W bogatej korespondencji Konopnickiej nie brakuje również uwag krytycznych. Dopełnienie ekspozycji stanowią fragmenty utworów inspirowanych podróżami, które ukazują niezwykły talent literacki poetki. Warto podkreślić, że w 2005 r. władze włoskiej stolicy przyznały autorce Roty zaszczytny tytuł Ambasadora Kultury Rzymu − za rozsławianie w swojej twórczości Wiecznego Miasta.
Paweł Bukowski
